Македонска економија

Arhimed напиша:

concrete напиша:..незнам колку се споредливи тие три економии, ама бидејќи очигледно знаеш..., би било занимливо да видиме како Канада го намалила релативниот долг...книговодствено , ко мачорот Том, метлата и  чергата или тоа беше со ригорозно кратење на сите рестлови и доведување на канаѓаните во хибернација, а кои и покрај тоа работеа, без да зборнат или трепнат ко волови со мали плати, за да го надокнадат претходното  "расипништво "  ????
Инаку за погорното.., дали Грујо и волпејперите за сликање имаат некаква резервна варијанта.., сигурно не, ако се исклучат како мали џокица замишља ..активностите..., илити доведување на Македонската супстанца на ниво на распродаја буд зашто.., на белосветски ојлевци и дојлевци и исламски фундаменталисти маскирани у шеици...   

И крајно време е да се престане СФРЈ со опањкавање..околу некакви си ти долгови, таа држава НЕМАШЕ ДОЛГ.., ни фрактал од она што денес се подразбира...како долг..., нејзината смрт ја  уприличија  од сосема дриги причини....

Ќе извадам цитати од написот на Basil Zafiriou во Екатимерини

Васил Зафирчев, Катимерини напиша:Measures taken at the federal government level included a 10% reduction in program spending, elimination of more than 50,000 jobs, privatization of public assets and contracting out of services. Public service unions opposed these measures, but there were no strikes, work stoppages or other coercive attempts to thwart implementation. The government had gone to great lengths to explain to Canadians the need for retrenchment, and they accepted the message. It helped that the official opposition in Parliament was on board.

Со кратење на потрошувачката 10%, со отпуштање 50,000 луѓе, приватизација и купување на услуги.
Во пракса, Канада нема Завод за вработување. Постојат агенции за вработување, кои може но немора да добијат државна помош (по учинок). Телекомот (Bell - фирма основана од таткото на телефонот Александар Грахам Бел) е приватизирана, и котира на берза. Државата си наплаќа корпоративен данок, нема потреба да биде акционер.

Тоа последниот пасус, за можноста од тотална распродажба на македонските ресурси - скраја да е таква иднина, ако треба да се продадат изворите за вода или сл.

Конкрит напиша: доведување на канаѓаните во хибернација, а кои и покрај тоа работеа, без да зборнат или трепнат ко волови со мали плати, за да го надокнадат претходното  "расипништво "  ????

Се помогна кредитирањето за да се зголеми личната потрошувачка:

Васил Зафирчев, Катимерини напиша:It also lent the program credibility, which helped stimulate consumer and investment spending, offsetting the reductions in government expenditures.

За СФРЈ одговор на темата за СФРЈ.

Со кратење на потрошувачката 10%, со отпуштање 50,000 луѓе, приватизација и купување на услуги.  
......ти нормално се шегуваш со нас     
...па плус се зајакнало кредитирањето за да се зголеми потрошувачката...  ,  а што трошеле???...на кинески сандали??? на риба уловена на езерата, па пратена во Виатнам на чистење , па вратена у маркетите...??? Кажи ми ти мене колку пораснал извозот на суровини, производството на храна, енергија и други потрошувачки добра...  

concrete напиша:Со кратење на потрошувачката 10%, со отпуштање 50,000 луѓе, приватизација и купување на услуги.  
......ти нормално се шегуваш со нас     
...па плус се зајакнало кредитирањето за да се зголеми потрошувачката...  ,  а што трошеле???...на кинески сандали??? на риба уловена на езерата, па пратена во Виатнам на чистење , па вратена у маркетите...??? Кажи ми ти мене колку пораснал извозот на суровини, производството на храна, енергија и други потрошувачки добра...  

За извозот не знам, прочитав дека курсот на Канадскиот долар девалвирал во тој период што ја направило економијата поизвозно ориентирана (го има ова во текстот при споредбата со неможноста на Грција да направи девалвација).

Се согласувам дека намалена потрошувачка доведува до економска контракција, што може да резултира со убиствена дефлација ( Депресијата 1929-1933 ). Но и прекумерната потрошувачка (СФРЈ до 1980 и Грција до 2010) доведува до проблеми.
Се се сведува на тоа да има умерен раст, без вештачки стимуланси (од кредити на пр.), а задолжувањето да се користи само како привремена мерка во кризни времиња.

Ќе се обидам да линкувам табела за реалниот раст на БДП на Канада за тој период:

Ако не се гледа табелата, да појаснам: Растот на БДП на Канада од 1,5% во 1994 падна на -0,1% во 1995 и се обнови на над 1,5% по 3 години.
Од сите земји на Г7, Канада најбезболно ја помина кризата 2008-2010.

Се надевам ова е доволен одговор.

Архимед.., да не си случајно економист...????    

concrete напиша:Архимед.., да не си случајно економист...????    

Не, конструирам машини. Зошто?

Arhimed напиша:

concrete напиша:Архимед.., да не си случајно економист...????    

Не, конструирам машини. Зошто?

хе ми дојде срце на место.., таман помислив економист или не дај боже доктор у политика....: сигурна пропаст...     
..што машини конструираш??? ...јас деновиве се играм со рускиот T-Flex.., изненадувачки добар параметриски CAD со плус триста чуда, седум пати поевтин... од Solid Works на Дассо    

concrete напиша:

Arhimed напиша:

concrete напиша:Архимед.., да не си случајно економист...????    

Не, конструирам машини. Зошто?

хе ми дојде срце на место.., таман помислив економист или не дај боже доктор у политика....: сигурна пропаст...     
..што машини конструираш???  ...јас деновиве се играм со рускиот T-Flex.., изненадувачки добар параметриски CAD   со плус триста чуда, седум пати поевтин... од Solid Works на Дассо    

Фирмата каде што работам користи Autodesk Inventor 2010, ништо друго. Помалку од 5 вработени сме.

Arhimed напиша:

concrete напиша:

Arhimed напиша:

concrete напиша:Архимед.., да не си случајно економист...????    

Не, конструирам машини. Зошто?

хе ми дојде срце на место.., таман помислив економист или не дај боже доктор у политика....: сигурна пропаст...     
..што машини конструираш???  ...јас деновиве се играм со рускиот T-Flex.., изненадувачки добар параметриски CAD   со плус триста чуда, седум пати поевтин... од Solid Works на Дассо    

Фирмата каде што работам користи Autodesk Inventor 2010, ништо друго. Помалку од 5 вработени сме.

5 вработени???....па тоа е бе микро, море нано фирма, освен , ако не дестилирате некој серум контра ебола, па да праите многу пари....  

Во четвртокот бев во стариот добар Металски Завод од кој земав степендија пред пола век..и во кој због атмосфера никад не стапнав ( му ја вратив до денар степендијата + камата    )  
......и нешто се мислам..:  ако исклучиме надворешен гланц и чистота на јавни простори(осетот за тоа изгледа ни е ампутиран у турско) ..структурата на ткивото ни е многу слично барем со она  што гледам со мои очи и диоптрија..во Европа. Бев кај оној мутиводата кој лажно се преставува ко шпанец или мексиканец     , и кој произведува мали автобуси на CKD шасии на Мерцедес, Форд и мислам Фиат.. И добри му се. И организацијата на производство му е добра, ама сакаат да им биде подобра..., сакаат нови технологии, а  се знае кого викаат за тоа... 
Друго ми беше зборот..:тој цакум пакум го уредил оној напуштениот костур до Опрема кој стоеше со години. Во управниот дел на Опрема има сега едно 5 мали фирми од кои една продава ептен софистицирана-специјализирана опрема по цел свет.....и некој дел на некое министерство..во халата магазин за материјали на Меркур и што беше некад незамисливо ти кројат и пакуваат како ќе кажеш. Малку погоре она халичето кое исто беше изградено без јасна цел или барем никој не се сеќава која била целта, Ариље метал продаа штрафови и таков асортиман со начин и стил како да си у Зенгелфинден... , ама направиле и погонче за нестандардни џиновски штрафови ..и како викаат добро им иде. 
Во "новата" хала на ФАМ одамна некој наш батка со шведски врски прави помагала, хелинзи и фикстури за авионската индустрија нашироко. Пумпи исто солидно работат како приватна фирма, иако мислам дека не се баш инвентивни.., зошто незнам.
До нив  бивши Хепос , сега има некое американско име и сопственик..табачи кочници за возови и слично,изненадувачки добро. Ливница тера големи одливци за некоја холандска компанија која ги снабдува нафтените полиња, ама ми личат на робови. За нивната ливницата на алуминиум што да кажам, стаив и клипче на нет, пред некоја година ...

          сега биле и полоши....
Има и маса други фирми од 5 до 50 вработени кои се удомиле на тој простор... Се поставува прашање...каде е кваката , во што се разликуваат фирмите од 5-50 вработени во Канадаа и овие овде. Мојата не ја есапиме , постои веќе 20 години и е светски појам во својата ниша      , а и топрва ќе стануе галактички.... 
Значи целото ова писание беше со една цел .., да видиме, подискутираме каде лежи тоа зајко, кој вака фино не подјебава.

concrete напиша:
5 вработени???....па тоа е бе микро, море нано фирма, освен , ако не дестилирате некој серум контра ебола, па да праите многу пари....  
...
Има и маса други фирми од 5 до 50 вработени кои се удомиле на тој простор... Се поставува прашање...каде е кваката , во што се разликуваат фирмите од 5-50 вработени во Канадаа и овие овде. Мојата не ја есапиме , постои веќе 20 години и е светски појам во својата ниша      , а и топрва ќе стануе галактички.... 
Значи целото ова писание беше со една цел .., да видиме, подискутираме каде лежи тоа зајко, кој вака фино не подјебава.

Правиме машини за виткање ролни (првенствено за производство на филм од пластика) по нарачка, плус ревитализираме машини.

Која е разликата? Прочитав дека во Македонија има големи транспортни трошоци, плус сите производи и суровини мора да преминат граница и си на милост на цариници.
Најбанален пример, порачав од кинески сајт играчки да ми ги достават експресно. Кога стигнаа во ДХЛ, ми побараа царински процедури, иако вредноста на подарокот беше 25 УСД (ама тие ја пресметуваат и цената на транспортот). На крај ми побараа повеќе од 30 УСД трошоци за шпедиција + ДДВ + лежарина ... Среќа моја што пратката од Кина ја пратија задоцнето,а јас се пожалив навреме, и ми ги вратија до цент парите.
Системот во МК е комплициран, а некои што јас (со упорност на Дон Кихот ) ги нарекувам паразити убаво си живеат од тоа.

Arhimed напиша:

concrete напиша:
5 вработени???....па тоа е бе микро, море нано фирма, освен , ако не дестилирате некој серум контра ебола, па да праите многу пари....  
...
Има и маса други фирми од 5 до 50 вработени кои се удомиле на тој простор... Се поставува прашање...каде е кваката , во што се разликуваат фирмите од 5-50 вработени во Канадаа и овие овде. Мојата не ја есапиме , постои веќе 20 години и е светски појам во својата ниша      , а и топрва ќе стануе галактички.... 
Значи целото ова писание беше со една цел .., да видиме, подискутираме каде лежи тоа зајко, кој вака фино не подјебава.

Правиме машини за виткање ролни (првенствено за производство на филм од пластика) по нарачка, плус ревитализираме машини.

Која е разликата? Прочитав дека во Македонија има големи транспортни трошоци, плус сите производи и суровини мора да преминат граница и си на милост на цариници.
Најбанален пример, порачав од кинески сајт играчки да ми ги достават експресно. Кога стигнаа во ДХЛ, ми побараа царински процедури, иако вредноста на подарокот беше 25 УСД (ама тие ја пресметуваат и цената на транспортот). На крај ми побараа повеќе од 30 УСД трошоци за шпедиција + ДДВ + лежарина ... Среќа моја што пратката од Кина ја пратија задоцнето,а јас се пожалив навреме, и ми ги вратија до цент парите.
Системот во МК е комплициран, а некои што јас (со упорност на Дон Кихот ) ги нарекувам паразити убаво си живеат од тоа.

???? Архимед  што всушност сакаш да кажеш..., демек дека не ебат паразити во царина ???    .
Тоа прво , како второ НИКАД и со букви НИКОГАШ во Македонија не користи услуги на DHL..., тие што овде ја имаат франшизата, што ли ..е незнам.... се лопови невидени, плус џукели у однос со муштерии...имаш и други парцели на располагање.
А како е у Канада , ако ти пратам машина од овде..не проверуваат дали и колку си ја платил , колку е фактурирана и нема никакви царински процедури???  Не би рекол дека е така  
Сосема друга работа е размафтаноста и активноста на пазарот , а македонскиот е жабокречина..и сам знаеш дека у жабокречина добро виреат паразити и нивните господари.....   

concrete напиша:???? Архимед  што всушност сакаш да кажеш..., демек дека не ебат паразити во царина ???    .
Тоа прво , како второ НИКАД и со букви НИКОГАШ во Македонија не користи услуги на DHL..., тие што овде ја имаат франшизата, што ли ..е незнам.... се лопови невидени, плус џукели у однос со муштерии...имаш и други парцели на располагање.
А како е у Канада , ако ти пратам машина од овде..не проверуваат дали и колку си ја платил , колку е фактурирана и нема никакви царински процедури???  Не би рекол дека е така  
Сосема друга работа е размафтаноста и активноста на пазарот , а македонскиот е жабокречина..и сам знаеш дека у жабокречина добро виреат паразити и нивните господари.....   

Ми имаат кажано нашинци од овде како работела царината на времето (намерно одолговлекуваат со проверки додека не дадеш мито). ДХЛ можеби не го бива, ама испраќачот од Кина навел погрешна вредност на пратка.
А нашата царина по закон го царини и вредноста на транспортот. Поточно ако нешто вреди ситна пара, ама го увезуваш по итна постапка - ќе платиш царина + ДДВ и за брзиот транспорт. Тоа правило го нема во САД.
Има и друг проблем за кој не заобиколуваат инвестоторите (настрана митаџиите) - имаат поголеми трошоци за транспорт.

Arhimed напиша:

concrete напиша:???? Архимед  што всушност сакаш да кажеш..., демек дека не ебат паразити во царина ???    .
Тоа прво , како второ НИКАД и со букви НИКОГАШ во Македонија не користи услуги на DHL..., тие што овде ја имаат франшизата, што ли ..е незнам.... се лопови невидени, плус џукели у однос со муштерии...имаш и други парцели на располагање.
А како е у Канада , ако ти пратам машина од овде..не проверуваат дали и колку си ја платил , колку е фактурирана и нема никакви царински процедури???  Не би рекол дека е така  
Сосема друга работа е размафтаноста и активноста на пазарот , а македонскиот е жабокречина..и сам знаеш дека у жабокречина добро виреат паразити и нивните господари.....   

Ми имаат кажано нашинци од овде како работела царината на времето (намерно одолговлекуваат со проверки додека не дадеш мито). ДХЛ можеби не го бива, ама испраќачот од Кина навел погрешна вредност на пратка.
А нашата царина по закон го царини и вредноста на транспортот. Поточно ако нешто вреди ситна пара, ама го увезуваш по итна постапка - ќе платиш царина + ДДВ и за брзиот транспорт. Тоа правило го нема во САД.
Има и друг проблем за кој не заобиколуваат инвестоторите (настрана митаџиите) - имаат поголеми трошоци за транспорт.

Незнам како е во САД, ама трошоците на транспорт се трошоци на транспорт. Евиденцијата на тоа што влегува и излегува во државата си е евиденција секаде, па и у САД. Колку тоа го чувствува некоја ситна риба таму , а колку овде..... зависи од величината на окцата на мрежата. Кај нас беа ептен мали па и гириците се закачуваа. Сега мислам дека е поприлично порелаксирано , а и големината на окцата е попристојна. Тоа дека простољудие сеуште владее е историски проблем, кај нас посебно нагласен со партиската исклучива филозофија која е невидена почва за таква биљка...    
А ние уште не испиливме државници меѓу кои некој би имал муда да бида Ото Фон Бизмарк , а не само да се усликуе у негова поза...    
Се некои пицопевци кои гледаат само како да станат средно богати европски бизнисмени или се плачковци кои незнаат ни опозиција да бидат...., другите или нису одавде или пију воду из шиши....

И не слушај нашинци кои работеле на царина , некад... Тоа е минато свршено.
Нас овде би требело да не  интересира сега и како се тоа ....утре...

Во право е Архимед за царината. Лом прат.

Мито фала Богу ми немаат побарано, ама дека дерат на големо, дерат.

Ми царинеа ветерници... кои пошто се зелени се изземени (барем по закон) е ама поинаку било.

чучулига напиша:Во право е Архимед за царината. Лом прат.

Мито фала Богу ми немаат побарано, ама дека дерат на големо, дерат.

Ми царинеа ветерници... кои пошто се зелени се изземени (барем по закон) е ама поинаку било.

..основниот проблем со царина е честата појава клиентите. т.е малите поединечни приватни увозници да си ги замишљаат рабитите како ним им е згодно, а не како е пропишано. Второ трапавоста и недокваканоста на шпедитерите и брзо поштрите е легендарна. Трето системот е високо бирократизиран и во него секој од својата сенка се плаши да не згреши и нешто погрешно протумачи  , а некој во хиерархијата да го забележи тоа. Затоа се крајно зихерашки во однесувањето...т.е. наплати најмногу по ставка која може да се подведе....
Мито???... не се занесувајте ..мито не се осудува да наплати никој од ситна риба... Митото барајте го кај големите и во орканските висови на царината..., само таму може да го има...
Никој не може да ти царини нешто што е изземено со закон...или не било документирано ( што само за себе е досаден процес и не се иссплати за поединечни пратки...),   дека е изземено па е офрљетка по некаква ставка царинето...
Башка , ако биле кинески...сигурно не се изземени, по браон од нив нема ..затоа 17%, ако добро се сеќавам         

Vетерниците се мејд ин јуесеј

И немој да се залажуваш со омаловажување на други.

Разбери... има и поинакви реалности.

Ај докажи дека твојата реалност е единствената вистина!

   не бе не сум од вчера , а Рашамон на Куросава сум го гледал некој месец после премиерата    
..плус никогаш и со букви НИКОГАШ , не сум омаловажувал никого..., секој си е неповторлива величина во времето и просторот..., јас само го опишувам светот каков го доживувам од моето место на скалите од храмот...    

Ама своето го наметнуваш ко краен фактор.

И мож вака да се зафркаваме... само... јас би ум од тебе, не зафрканција.

Јас сум ко она луѓето: старо купувам...

јас ум купувам.

concrete напиша:Незнам како е во САД, ама трошоците на транспорт се трошоци на транспорт. Евиденцијата на тоа што влегува и излегува во државата си е евиденција секаде, па и у САД. Колку тоа го чувствува некоја ситна риба таму , а колку овде..... зависи од величината на окцата на мрежата. Кај нас беа ептен мали па и гириците се закачуваа. Сега мислам дека е поприлично порелаксирано , а и големината на окцата е попристојна. Тоа дека простољудие сеуште владее е историски проблем, кај нас посебно нагласен со партиската исклучива филозофија која е невидена почва за таква биљка...    

И Застава прави коли, и Мерцедес прави коли. И двата вида автомобил ќе ти заврши работа, ама има разлика.

Секој што планира да инвестира во МК си прави пресметки за трошоците, меѓу другото колку ќе го чинат транспортот и работната сила.

За жал трошокот за транспорт е поголем во МК отколку во Полска, тие се фактите. Останува да се анализира зошто, и како да се намалат трошоците.

Добрата вест е дека сепак се отвараат погони во МК, и нивното присуство ги прави инвестициите во транспортот оправдани.

Arhimed напиша:

concrete напиша:Незнам како е во САД, ама трошоците на транспорт се трошоци на транспорт. Евиденцијата на тоа што влегува и излегува во државата си е евиденција секаде, па и у САД. Колку тоа го чувствува некоја ситна риба таму , а колку овде..... зависи од величината на окцата на мрежата. Кај нас беа ептен мали па и гириците се закачуваа. Сега мислам дека е поприлично порелаксирано , а и големината на окцата е попристојна. Тоа дека простољудие сеуште владее е историски проблем, кај нас посебно нагласен со партиската исклучива филозофија која е невидена почва за таква биљка...    

И Застава прави коли, и Мерцедес прави коли. И двата вида автомобил ќе ти заврши работа, ама има разлика.

Секој што планира да инвестира во МК си прави пресметки за трошоците, меѓу другото колку ќе го чинат транспортот и работната сила.

За жал трошокот за транспорт е поголем во МК отколку во Полска, тие се фактите. Останува да се анализира зошто, и како да се намалат трошоците.

Добрата вест е дека сепак се отвараат погони во МК, и нивното присуство ги прави инвестициите во транспортот оправдани.

Ме заинтригира...кои транспортни трошоци од Поласка и од Македонија ги споредуваш??? Внатре во државите или од двете дестинации до некој конкретен пазар???
Исто така и производството на Застава и Мецедес се неспоредливи и во однос на модели и во однос на таргет група на муштерии, а и во однос на 100 годишно деловно опкружување.
Неозбилно е да се споредува деловната култура на една Германија и на една Македонија. Многу е покрешно да се земаат такви репери за проценка на  добар-лош ...т.е. успешен-неуспешен. Ние  никогаш неможеме да бидеме Ботичели, ниту пак  Пикасо или Моне пробал да биде...,ние сами мора да го смислиме нашиот оп-арт и да го продадеме на пазарот..., за да можеме да купуваме    

concrete напиша:Ме заинтригира...кои транспортни трошоци од Поласка и од Македонија ги споредуваш??? Внатре во државите или од двете дестинации до некој конкретен пазар???
...,ние сами мора да го смислиме нашиот оп-арт и да го продадеме на пазарот..., за да можеме да купуваме    

До светски пазар.
До македонскиот пазар сме поконкурентни, ама нема купувачи.

Види Конкрит, додека не смислиме наш оп-арт производ и да го продаваме на светски пазар, ќе мора да се помириме странски инвеститори да смислуваат што ќе произведуваат во МК и каде ќе го продаваат.

Но пак останува проблемот со повисоките транспортни трошоци за инвеститорите во МК, кој на крај ќе го компензираат со поевтина работна сила.

Да сме здрави и живи, ако не плаќаат добро во МК, има работа и во други држави каде подобро плаќаат.

Arhimed напиша:

concrete напиша:Ме заинтригира...кои транспортни трошоци од Поласка и од Македонија ги споредуваш??? Внатре во државите или од двете дестинации до некој конкретен пазар???
...,ние сами мора да го смислиме нашиот оп-арт и да го продадеме на пазарот..., за да можеме да купуваме    

До светски пазар.
До македонскиот пазар сме поконкурентни, ама нема купувачи.

Види Конкрит, додека не смислиме наш оп-арт производ и да го продаваме на светски пазар, ќе мора да се помириме странски инвеститори да смислуваат што ќе произведуваат во МК и каде ќе го продаваат.

Но пак останува проблемот со повисоките транспортни трошоци за инвеститорите во МК, кој на крај ќе го компензираат со поевтина работна сила.

Да сме здрави и живи, ако не плаќаат добро во МК, има работа и во други држави каде подобро плаќаат.

Па... добро бе што се буниш тогаш????     
Или пробаш да им кажеш на глупандериве овдешни дека се глупираат што работат за мали пари ..кога по бел свет плаќаат троструко     

concrete напиша:Па... добро бе што се буниш тогаш????       
Или пробаш да им кажеш на глупандериве овдешни дека се глупираат што работат за мали пари ..кога по бел свет плаќаат троструко     

Ако не ме засега, да не се бунам?
Не ми е сеедно што така стојат работите. Без оглед што се иселив, сакам да просперира Македонија.

Arhimed напиша:

concrete напиша:Па... добро бе што се буниш тогаш????       
Или пробаш да им кажеш на глупандериве овдешни дека се глупираат што работат за мали пари ..кога по бел свет плаќаат троструко     

Ако не ме засега, да не се бунам?
Не ми е сеедно што така стојат работите. Без оглед што се иселив, сакам да просперира Македонија.

...и не само ти...и римскиот папа постојано го изјавува тоа, се надевам дека овие глупандериве локални ќе знаат тоа да го ценат како треба...    

....еден занимлив текст:
Prof. Zvonimir Šikić Objavljeno 01.03, 09.07.2013.
U raspravama o državnom deficitu često se čuje argument: „Kao što firme ne mogu trošiti više nego što zarade, tako to ne može ni država.“ Analogija je pogrešna. Firme ne izdaju novac, države da, i to je bitna razlika.
Država stvara vlastitu valutu, firme je koriste. Da bi mogla izdati novac, firma ga najprije mora priskrbiti. Država ne mora. Ne postoji ni stvarna ni elektronska kasa u kojoj bi ona čuvala svoj novac. Država sva svoja plaćanja obavlja (elektronskim) podizanjem brojeva na odgovarajućim bankovnim računima (i zapravo nema teoretske granice tim brojevima).
Državna plaćanja stvaraju novi novac kao što ga porezi uništavaju. Kada firma (ili građanin) plati porez taj novac ne ide nigdje, država naprosto smanji brojeve na odgovarajućem bankovnom računu.
Država je u svojim plaćanjima ograničena samo strahom od prevelike inflacije koja njezinu valutu može učiniti bezvrijednom (a koja može nastati ako su njezina plaćanja pretjerana, tj. ako je njezino stvaranje novca preveliko). S druge strane, firme su u svojim plaćanjima bitno ograničene vlastitom sposobnošću da dođu do novca – prodajom roba i usluga ili posudbom.

Država i porezi

Ako država za svoja plaćanja ne treba porezne prihode, čemu uopće porezi?
Prije svega, država porezima stvara potražnju za svojim novcem. Ako firme (ili građani) ne bi trebali novac za plaćanje poreza (primijetite da porez uvijek morate platiti u valuti koju izdaje država kojoj ga plaćate), onda firme sigurno ne bi prodavale robe i usluge za taj bezvrijedni papir (ili za uvećane brojke na svojim bankovnim računima). Porezi novcu daju primarnu vrijednost.
Osim toga, država porezima regulira kupovnu moć ili, kako kažu ekonomisti, ukupnu potražnju. Kada je ona prevelika, država će je smanjiti povećavanjem poreza, kako bi izbjegla preveliku inflaciju. Kada je ona premala, država će je povećati smanjivanjem poreza, kako bi izbjegla preveliku nezaposlenost.
Ljudi teško prihvaćaju da država dijeli nešto što niti ima niti nema, jer je to u situacijama koje su im bliske (kućanstva, firme, …) nemoguće. Kućanstva i firme ne mogu dijeliti novac koji nemaju. No, ima  drugih svima bliskih analogija u kojima je to moguće. Sjetite se sportskih sudaca, koji prema rigoroznim pravilima dijele poene, a nitko se ne pita „otkuda im ti poeni“.
Jednako nam je strano da su državi (za daljnju uporabu) naše porezne uplate, za koje smo mi tako teško radili, zapravo bezvrijedne. Ako bismo porez uplatiti u novčanicama, što je danas rijetkost, porezna bi ih uprava uništila. I za to ima dobrih analogija. Što će, nakon što uđete na stadion, biti s ulaznicama za koje ste se također teško naradili?

Monetarni sustav kućanstva

Kućanstva, firme, … financijski se ponašaju bitno različito od države. Ključna je razlika, ponovimo, što država stvara novac, a ostali ga koriste. Ekonomski žargon je da stvaratelj generira vertikalne, a svi ostali korisnici horizontalne tokove novca.
Ako baš želimo jednostavne analogije onda trebamo zamisliti kućanstvo u kojem se novac stvara. Naprimjer, roditelji razočarani dječjim gotovanstvom odluče uvesti bonove, kojima će djeci plaćati kućne poslove. Da bi potaknuli dječju potražnju za bonovima, uvode i porez od 10 bonova, koji svako dijete roditeljima mora uplatiti do kraja tjedna. Tko ne plati biti će kažnjen.
Bonovi su nova kućna valuta kojoj vrijednost daje novouvedeni porez. Roditelji novcem (tj. bonovima koje sami stvaraju) plaćaju javne radove (tj. kućne poslove). Oni su država, a kućanstvo je ukupna ekonomija, i sada analogija ima smisla.
Moraju li roditelji porezima skupljati bonove kako bi djeci mogli platiti obavljene poslove? Naravno da ne! Dapače, da bi djeca uopće mogla platiti poreze roditelji im prvo moraju platiti obavljene poslove (ili im bonove moraju posuditi). Monetizacija nužno započinje deficitom!
Koliko bonova imaju roditelji? Pitanje je besmisleno. Niti ih imaju, niti ih nemaju, kao što ni sportski sudac koji dodjeljuje poene, niti ima niti nema te poene.
Mogu li roditelji ostati bez bonova (tj. postati insolventni), te više ne biti u stanju plaćati kućne poslove? Naravno da ne! Oni izdaju bonove i mogu ih izdati koliko im treba. Kućanstvo može donijeti odluku kojom će se u tom smislu samoograničiti. No, to je onda politička odluka koja je socijalno motivirana (tj. proizlazi iz raspodjele snaga u kućanstvu, a motivirana je borbom za preraspodjelu poslova). Ona ne proizlazi iz sustava bonova, a pogotovo ne iz „problema“ nedostatka bonova.

Monetarizacija

Sada razumijevanje monetarnog sustava našega kućanstva možemo primijeniti na razumijevanje takvog sustava na nacionalnoj razini. Zamislite zemlju čija je vlada upravo proglasila novu nacionalnu valutu „talir“. Vlada kani organizirati vojsku koju će plaćati talirima. Taliri sami po sebi nemaju vrijednost i stoga ne privlače nove vojnike. Vlada zato uvodi porez na imovinu, koji se plaća isključivo u talirima. Odjednom veliki broj ljudi treba talire. Većina njih nije se spremna unovačiti. Zato za talire počinju nuditi svoje robe i usluge. Ta činjenica motivira druge ljude da pristupe vojsci, kako bi dobili talire kojima mogu kupovati te robe i usluge. Monetizacija talirima je uspjela.
(Cijene će se prilagođavati dok god se u vojsku ne prijavi toliko vojnika koliko ih vlada želi imati. Vlada do tog trenutka samo treba porezna opterećenja držati većima od ukupnog novca koji plasira preko vojničkih plaća. Dok god talira nema dovoljno za ispunjavanje poreznih obaveza, cijene roba i usluga će padati.)

Ovo nije samo priča. Monetizacija britanskih kolonija u Africi izgledala je točno tako (s plantažnim radnicima umjesto vojnika). Britanci su lokalnoj populaciji nudili posao na plantažama, ali nitko nije bio zainteresiran za britanske funte. Zato su Britanci uveli „porez na kolibe“, naplativ isključivo u funtama. Interes za funtama naglo je porastao i lokalna je populacija počela prodavati svoje stvari i svoj rad ne bi li došla do sada nužno im potrebnog britanskog novca. Funtizacija je uspjela.
Zamislimo sada ekonomiju svoje zemlje kao veliki dućan, pun roba i usluga koje smo proizveli i koje nudimo na prodaju. Ukupno smo svi plaćeni toliko da možemo kupiti sve što se nudi u našem dućanu. Kada dio našeg prihoda ode na poreze, naša kupovna moć je smanjena i više ne možemo kupiti sve što je ponuđeno. To državi otvara prostor da ona kupi što joj treba.
Svrha državne potrošnje je stvaranje javne infrastrukture. To uključuje vojsku, policiju, sudstvo, zdravstvo, školstvo, mirovinsko osiguranje itd. Čak ni pobornici minimalne države ne dovode u pitanje bar neke od tih troškova.
Ako je porez prevelik – za željenu javnu infrastrukturu – ukupna potrošnja nije dovoljna da se proda sve što dućan nudi. Kada proizvođači ne mogu prodati sve što su proizveli, ljudi ostaju bez posla i prihoda. Zato se još manje toga u dućanu može prodati, pa još više ljudi ostaje bez posla. Ekonomija pada u recesiju.

Državna potrošnja

Ako je porez premalen – za željenu javnu infrastrukturu – previše će novca juriti za premalo dobara i usluga u našem dućanu. Doći će do inflacije. U ekstremnom slučaju, bez ikakvih poreza, osim inflacije imat ćemo i ranije razmotreni problem da državni novac nitko neće ni željeti. Da bi to spriječila država nam porezima treba oduzeti dio kupovne moći.
Ekonomisti bi rekli da je funkcija poreza reguliranje ukupne potražnje, a ne povećanje državnih prihoda.
Zato je ključno odrediti pravu količinu državne potrošnje, koja je nužna za javnu infrastrukturu kakvu želimo, te za to odgovarajuće poreze.
„Prava količina državne potrošnje“ je političko-ekonomska odluka, koja mora prethoditi financijskim razmatranjima.
Monetarni sustav je sredstvo za postizanje političko-ekonomskih ciljeva, a ne izvor informacija o tome kakvi bi ti ciljevi trebali biti.

Jednako je besmisleno smanjivati državnu potrošnju zato što imamo deficit, kao i povećavati je zato što imamo suficit.

..,а и ова од истиот автор:
Rast nejednakosti i ekonomski rast
Zvonimir Šikić    Objavljeno 10.53, 21.08.2013.
Istraživajući vezu prihodovne nejednakosti i duljinu trajanja perioda rasta ekonomisti MMF-a došli su do rezultata da povećanje jednakosti od deset posto produžuje razdoblje gospodarskog rasta za 50 posto
Sredinom 19. stoljeća Karl Marx je predviđao da će se jaz između novih bogataša i gradske sirotinje (stvoren industrijskom revolucijom) neprestano širiti i konačno dovesti do kraha kapitalizma. Pokazalo se da nije bio u pravu. Ubrzani rast ekonomske nejednakosti počeo se usporavati već za njegova života. Nejednakost je doživjela svoj vrhunac 1920.-tih i zatim se smanjivala sljedećih pedeset godina.
Sredinom 20. st. Simon Kuznets (budući ekonomski nobelovac) u neograničenu je budućnost ekstrapolirao taj novi trend prema većoj jednakosti prihoda i životnog standarda; bar za razvijene ekonomije. Pokazalo se da ni on nije bio u pravu. U gotovo svim razvijenim ekonomijama jaz se neprestano širi zadnjih 30 godina.
Ekonomisti su ponešto naučili iz ovih grešaka. Ne brzaju s prognozama i pokušavaju otkriti mnoge uzroke, od kojih neki jaz šire dok ga drugi sužavaju. Više ne misle da je pobjednik automatski determiniran razinom razvoja neke ekonomije, nego pokušavaju otkriti što pojedini uzrok čini djelatnijim ili manje djelatnim. Da su u tome naročito uspješni – nisu. Konsenzusa nema. Neki od najčešćih kandidata koji se intenzivno istražuju su obrazovanje, slabljenje sindikata, globalizacija i imigracija.
Iako nitko ne dovodi u pitanje da danas živimo u vremenu rastuće nejednakosti, većina nije svjesna koliko je ta nejednakost ogromna.
Dоšlo je i do prostornog pomaka. Još jučer smo o zemljama Latinske Amerike razmišljali kao o društvenim promašajima s grotesknom razdiobom nacionalnog bogatstva. No, danas (prema podacima CIA-e) prihodovna nejednakost u SAD jednaka je onoj u Urugvaju, Argentini i Ekvadoru (i naravno veća od one u Nikaragvi ili Venezueli).
Danas prihodovna nejednakost raste u SAD, a pada u Latinskoj Americi. Ona raste i u Europi, ali ne tom brzinom.
(Iako 70% Amerikanaca, što je najveći postotak u 27 ispitanih zemalja, vjeruje da je društveno-ekonomski uspjeh „rezultat pameti i znanja“, statistike socijalne mobilnosti pokazuju da je ona u Europi, Kanadi i Australiji veća nego u SAD).

Ekstremi

Malo je onih koji danas misle da je tako ekstremna nejednakost dobra jer „iz nje proizlazi svaka uspješna ekonomija; jer bez nejednakih sposobnosti i različitih prioriteta ne bi bilo trgovine, specijalizacije pa ni suradnje. Zamislite svijet u kojem vaš prihod ne bi određivali vještina, trud i čista sreća, nego samo razina vašeg školovanja i trajanja zaposlenja. Možete li zamisliti užasniju i učmaliju egzistenciju?“
No, taj „užas“ nije samo užas realnog socijalizma, nego i većine nisko kvalificiranih radnika liberalnoga kapitalizma. Bauštelci, tekstilci, kasirke, šalterski činovnici i legije drugih zamjenjivih radnika žive tu „nezamislivo užasnu i učmalu egzistenciju“ (u kojoj ni „trajanje zaposlenja“ više ništa ne znači, jer prednost iskustva poništava smanjena fizička sposobnost).
Više je onih koji se pozivaju na argument da se usprkos te ekstremne nejednakosti kvaliteta života ipak svima poboljšava. Siromaštvo u svijetu opada. Nezaposleni metalski radnik u razvijenim zemljama 21. st. živi bolje od mnogih aristokrata 18. ili 19. st. Životni se uvjeti s vremenom svima poboljšavaju.
Ostavimo za sada po strani da „usprkos“ ne znači „zbog“. Istina je da siromaštvo opada. (Usput, od 960 milijuna ljudi koji su od 1981. do 2001. preskočili granicu siromaštva 680 milijuna je iz Kine, zemlje državnog kapitalizma koji pobornici ovog argumenta smatraju neefikasnim). Važnije je, međutim, da ljudi o svom životu ne misle, niti ga doživljavaju kao zanimljivi trenutak u evoluciji društva i ekonomije. Doživljavaju ga kao trenutak u kojem je njihov život upleten u živote njihovih suvremenika, a ne davno umrlih „aristokrata“.
U slavnom istraživanju iz 1998. Solnick i Hemenway postavili su jednostavno pitanje: „Biste li radije imali prihod od $50.000, znajući da drugi imaju $25.000, ili $100.000, znajući da drugi imaju $200.000.“ Iako je $100.000 dvostruko više od $50.000, 60% ispitanika se odlučilo za manji iznos.
Ljudi su društvena bića i svoja očekivanja formiraju u odnosu prema svojoj trenutnoj okolini (zato ekstremnu prihodovnu nejednakost uvijek prati getoizacija kako bogatih tako i siromašnih).
Gotovo svi  (osim ponekih „austro-libertarijanskih“ iznimaka) rastuću nejednakost vide kao socijalni i politički problem koji treba rješavati. Čak je i Alen Greenspan, nekadašnji sljedbenik „filozofkinje“ sebičnosti Ayn Rand, još 2005. izjavio da „… to nije problem koji kapitalističko demokratsko društvo smije prihvatiti bez da se njime pozabavi… „ (svoje nezadovoljstvo rastom nejednakosti višekratno je iskazao i njegov nasljednik Ben Bernanke).
No, još je zanimljivije (a za neke možda i važnije) saznati koji je odnos razine prihodovne nejednakosti i ekonomskoga rasta? Nema sumnje da je određena razina nejednakosti poticajna za investiranje koje je glavni generator rasta. Ali to sigurno ne znači da je veza linearna (što više nejednakosti to više rasta). Jer isto tako nema sumnje ni da bi krajnje ekstremna nejednakost (npr. 99% siromašnih koji se jedva prehranjuju i 1% super bogatih) dovela do po rast pogubne krize. Zbog nemogućnosti siromašnih da se obrazuju (u najboljem slučaju) ili zbog izgledne krvave revolucije (u najgorem).
Tim se ekstremima ne moramo baviti, jer su njihove konzekvence svima jasne. (Zato ih pobornici obje strane često koriste da bi „diskreditirali“ drugu stranu, što je besmisleno.)

Poput pokera

Dakle, kako stvari stoje u sivoj zoni stvarnoga svijeta? Sve je snažniji konsenzus da zemlje s većom jednakošću brže rastu, iako veza nije robusna. (Ima i istraživanja koja tvrde da promjena nejednakosti u bilo kojem smjeru smanjuje rast.) No, važno je uočiti da sva istraživanja, na kojima se temelje ovi zaključci, povezuju dugoročni rast s dugoročnim promjenama nejednakosti, ne obazirući se na uspone i padove na tom putu.

Zato su ekonomisti MMF-a  Berg i Ostry istražili vezu nejednakosti i duljine trajanja perioda rasta. Više ih je zanimalo koliko rast traje, nego je li startao. (Poznato je da i najsiromašnije zemlje, s vremena na vrijeme, mogu pokrenuti ekonomski rast ali ga ne mogu održati dulje od par godina.) Empirijski podaci sažeti su u donjem grafu. Prikazano je 15 zemalja (Belgija, Brazil, Ekvador, El Salvador, Grčka, Gvatemala, Jamajka, Jordan, Kamerun, Kolumbija, Pakistan, Panama, Singapur, Tajland i Zambija) u razdoblju od 1950. do 2006. Vertikalna os prikazuje trajanje perioda rasta, a horizontalna Ginijev koeficijent (veći koeficijent = veća nejednakost). Očita je negativna korelacija nejednakosti i trajanja perioda rasta.


Izvori: Penn World Tables and Wide World Inequality Database
Napomena: Nejednakost je mjerena Ginijevim koeficijentom, mjerenim od nule, gdje svako kućanstvo ima isti prihod, do 100, gdje jedno kućanstvo ima sav prihod. Sva razdoblja rasta trajala su minimalno pet godina. Podaci pokrivaju razdoblje od 1950. do 2006. U uzorku su Belgija, Brazil, Kamerun, Kolumbija, Ekvador, El Salvdor, Grčka, Gvatemala, Jamajka, Jordan, Pakistan, Panama, Singapur, Tajland i Zambija.

Berg i Ostry proveli su i daljnje analize koje su pokazale da 10% povećana jednakost produžuje period rasta za 50%. Što više, od svih šest varijabli koje su analizirali (nejednakost, bolje političke institucije, otvorenost ekonomije, kompetitivnost domaće valute, vanjski dug i direktna strana ulaganja) porast baš te varijable ima najveći efekt na duljinu rasta,. Npr. porast stranih ulaganja za 10% produžuje trajanje rasta za samo 16%. Rezultati se vide na sljedećem grafu.


Na duljinu trajanja perioda rasta promatrani faktori različito utječu. Distribucija prihoda se čini značajnom, dok  ostale varijable imaju manju ulogu

Naravno, Berg i Ostry nisu bili ni jedini ni prvi ekonomisti koji su utvrdili da ekonomska nejednakost podriva ekonomski rast. Na primjer, već je M. Eccles (predsjednik FED-a u vrijeme depresije i jedan od arhiteketa New Deala) upravo ekonomsku nejednakost  okrivio za veliki krah sljedećim riječima: “Ogromna usisavajuća pumpa je do 1929/30. u mali broj ruku prelila veliki dio tada stvorenog bogatstva. Posljedica je, kao u igri pokera u kojoj se čipovi koncentriraju kod sve manjeg broja igrača, da ostali mogu ostati u igri samo ako posuđuju. Kada krediti presuše igra prestaje.”

Mnogi ekonomisti misle da se sličan proces zbio i u naše vrijeme. Prosječne su plaće suviše sporo rasle zadnjih trideset godina da bi održale potrošnju nužnu za rast potrošačke ekonomije. Sve egzotičniji krediti popunjavali su sve širi jaz. To je bogatim investitorima omogućilo da i dalje stvaraju novac, a svim ostalima da i dalje budu u igri. Dok sve nije implodiralo. Kao što kaže Berg: “Povijest nas uči da su održive reforme moguće ako su probici široko dostupni. Nadajmo se da to nećemo ponovo učiti na teži način.”
© 2012 banka.hr . Sva prava pridržana

......дефинитивно ГОЛЕМАТА ЕКОНОМСКА КРИЗА тропа на врата. И покрај сите Мандрак методи за чирубу-чириба нејзини заматувања веќе е јасно дека таквиот абракадабра пристап не пие вода и дека , ако вака продолжи ќе се праи до сега невидена кајгана од сите светски јајца.
Проблемот е суштински и бара комплетно нов пристап. Што порано тоа подобро. Од друга страна јасно е дека малата група педера која го држи 96-7% од светското богатство во свои раце , никако не е спремна да дискутира за некаков систем на негова редистрибуција  и малку ПОПЛАНСКИ пристап кон функционирањето на светската економија при што би се грижеле и за оние кои тие обично ги сметаат за човеколики говеда.
Како ние во Македонија ќе се снајдеме со се тоа , никако не ми е јасно , а од авион се гледа дека владава тоа не го ни перцепира, а камо ли да размислува за некакви решенија и сега, пред да јацето и дојде на врвот на газаот. Тие си се во филмот на континуалната предизборна агитација, потемкиновите села и холивудската слаткаста, фино осветлена лакировка на реалноста...размислувајќи единствено за тоа колку само убаво изгледаат и звучат , а народ е луд по нив и едвам чека да дојдат наредните вонредни избори за да повторно ги избере...
Искрено се надевам дека системот на  точкици нема да се врати , истовремено со казнените експедиции на некоја нова ОЗНА по селата и запленување на секое зрно пченица, компир и јаца од амбари, кокошарници и подруми...т.е.  таму каде единствено уште ќе ги има.
Опозиционите социјалисти само по име не ги ни спомнувам , тие ефтини, дрчни, транзициони џукели не ни разбираат што се збори